Từ ngữ địa phương là gì? Biệt ngữ xã hội là gì? Ví dụ, tác dụng

Từ ngữ địa phương là gì? Biệt ngữ xã hội là gì? Bài viết này sẽ giải thích hai khái niệm về từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội chi tiết.

Trong chương trình văn học trung học có bài từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. Có nhiều bạn gặp khó khăn trong việc nhận biết chúng. Làm cách nào để phân biệt?

Từ ngữ địa phương là gì? Biệt ngữ xã hội là gì?

Từ ngữ địa phương là gì? Biệt ngữ xã hội là gì?

Từ ngữ được phân ra thành nhiều loại khác nhau. Nhiều từ ngữ được phân chia ra dựa vào quan hệ xã hội. Từ ngữ ở mỗi vùng đôi khi giống nhau về hình thức nhưng lại khác ý nghĩa. Nhiều người sẽ rất khó để phân biệt được. Chúng được gọi là từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. Bài viết này sẽ giúp bạn sử dụng đúng cách các từ ngữ đó.

Content

Tổng hợp chi tiết về từ ngữ địa phương

Từ ngữ địa phương là gì

Từ ngữ địa phương là gì

Dưới đây là khái niệm về từ ngữ địa phương, các loại từ và các kiểu từ ngữ địa phương.

Khái niệm từ ngữ địa phương là gì?

Từ ngữ toàn dân là từ ngữ được sử dụng phổ biến, rộng rãi và thống nhất giữa mọi người trên cả nước. Từ ngữ địa phương là từ chỉ dùng ở một số địa phương nhất định. Khi nói từ ngữ địa phương một số người ở tỉnh khác sẽ không thể nào hiểu được. Bởi chúng không được sử dụng phổ biến rộng rãi như từ ngữ toàn dân.

Một số loại từ ngữ địa phương

Chúng được chia theo vùng miền khác nhau:

Có những kiểu từ ngữ địa phương nào?

Trong một số trường hợp từ ngữ địa phương có nghĩa tương ứng với từ ngữ toàn dân. Chẳng hạn như: mô-chỗ nào, tru-trâu, tô-bát, cây viết-cây bút,… Một số từ ngữ địa phương chỉ dùng để chỉ sự vật hay hiện tượng. Tuy nhiên sau một thời gian lại trở thành từ ngữ toàn dân.

Chẳng hạn như ở miền Bắc gọi là thúng hay nia, ở miền Trung là nhút, chẻo-nước mắm,… Miền Nam thì gọi là sầu riêng hoặc mãng cầu,…

Tổng hợp chi tiết về biệt ngữ xã hội

Biệt ngữ xã hội là gì

Biệt ngữ xã hội là gì

Bên dưới là khái niệm về biệt ngữ xã hội, cách phân biệt chúng giữa các từ thuộc về nghề nghiệp. Không chỉ vậy còn nêu cách sử dụng giữa biệt ngữ xã hội và từ ngữ địa phương,

Khái niệm biệt ngữ xã hội là gì?

Biệt ngữ xã hội là các từ ngữ dùng để sử dụng trong một tầng lớp xác định nào đó. Chỉ ở cùng tầng lớp đó mới có thể hiểu họ đang nói gì.

Chẳng hạn như:

Làm thế nào để có thể phân biệt giữa biệt ngữ xã hội và các từ ngữ thuộc nghề nghiệp?

Đối với biệt ngữ xã hội sử dụng chúng trong một tầng lớp nhất định. Đó có thể là tầng lớp học sinh, sinh viên hay tầng lớp phong kiến thời xưa,…. Các từ ngữ thuộc về nghề nghiệp được gọi là các từ ngữ chuyên ngành. Chỉ một bộ phận những người làm cùng một nghề mới sử dụng và hiểu chúng. Đó là những từ ngữ biểu thị sản phẩm hay công cụ hoặc quy trình sản xuất. Chúng đều có tính khác biệt và mỗi nghề sẽ có những loại từ ngữ khác nhau.

Ví dụ như nghề dệt may thường hay sử dụng những từ như: ống, sợi mộc, xa,…hay nghề mộc thì có những từ như: bào, đục, máy cưa,….

Dùng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội đúng cách

Dù từ ngữ địa phương hay là biệt ngữ xã hội thì đều được sử dụng trong một hoàn cảnh khá hẹp. Chúng không được sử dụng phổ biến nhiều như từ ngữ toàn dân. Vì vậy để tránh bị hiểu lầm hoặc gây khó hiểu cho người khác. Bạn cần sử dụng chúng một cách phù hợp.

Chỉ nên sử dụng chúng trong thơ văn trong những sáng tác của văn học. Điều này giúp tăng tính biểu cảm thể hiện được rõ màu sắc của địa phương. Không chỉ vậy còn thể hiện được một tầng lớp xã hội nhất định. Qua đó làm nổi bật được tính cách của nhân vật trong đó.

Khi sử dụng từ ngữ địa phương hay biệt ngữ xã hội tại địa phương nơi bạn ở. Bạn nên sử dụng chúng để giao tiếp với họ như vậy sẽ tạo được sự thân mật và gần gũi. Bạn cần phải tìm hiểu kỹ từ ngữ địa phương và từ ngữ toàn dân. Có như vậy mới có thể hiểu rõ và sử dụng chúng phù hợp với từng hoàn cảnh. Tránh tình trạng lạm dụng quá mức khi không cần thiết.

Trong các sáng tác văn học có dùng nhiều từ ngữ địa phương

Trong văn học việc sử dụng các từ ngữ địa phương mang đến nhiều tác dụng:

Một số ví dụ và tác dụng của từ ngữ địa phương

Trong bài “Bầm ơi” Tố Hữu có viết: “Con ra tiền tuyến xa xôi/ Yêu bầm yêu nước, cả đôi mẹ hiền”. Trong hai câu thơ trên có từ “bầm” để chỉ mẹ. “Bầm” ở đây là từ ngữ địa phương Nam Bộ thể hiện được tình yêu với mẹ. Không chỉ vậy còn tăng tính nghệ thuật trong thơ. Tránh lặp từ trong cùng một câu gây nhàm chán.

Trong “Chiếc lược ngà” Nguyễn Quang Sáng có viết: “Con kêu rồi mà người ta không nghe”. “Kêu” là từ ngữ địa phương có nghĩa là “gọi”. Qua đó khắc họa được lối sống sinh hoạt của người dân Nam Bộ. Thể hiện được sự thân thương và gần gũi trong cuộc sống thường ngày.

Trên đây là các kiến thức về từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội. Hy vọng sẽ giúp bạn phân biệt được và sử dụng ngôn từ một cách phù hợp nhất. Chúc các bạn nắm vững kiến thức một cách tốt nhất!

Thuật Ngữ -