Nghĩa đen là gì? Nghĩa bóng là gì? Ví dụ và bài tập

» Thuật Ngữ » Nghĩa đen là gì? Nghĩa bóng là gì? Ví dụ và bài tập

Nghĩa đen là gì? Nghĩa bóng là gì? Trong bài viết chúng tôi sẽ chỉ cho các bạn biết về cả nghĩa đen và nghĩa bóng, cách phân biệt hai nghĩa này.

Trong đời sống hàng ngày hay trong văn viết ta thường bắt gặp nhiều câu có nghĩa đen và nghĩa bóng. Vậy chúng có tác dụng ra sao trong câu, hãy cùng xem nhé!

Đằng sau một câu nói hay câu văn luôn ẩn chứa một lớp nghĩa. Trong đó có lớp nghĩa đen và nghĩa bóng. Vậy việc sử dụng chúng có tác dụng gì, ý nghĩa ra sao? Bài viết bên dưới sẽ giải đáp tất cả các thắc mắc trên.

Nghĩa đen là gì? Nghĩa bóng là gì?

Nghĩa đen là gì? Nghĩa bóng là gì?

Contents

Khái niệm đúng về nghĩa đen và nghĩa bóng

Nghĩa đen là gì?

Nghĩa đen ở đây chính là một từ hoặc một câu thường là ý nghĩa ban đầu trong câu. Nghĩa chính được cho là nghĩa gốc hoặc nghĩa đen của câu.

Nghĩa bóng là gì?

Nghĩa bóng là nghĩa mà được suy ra từ nghĩa đen của từ hay của câu. Hay còn gọi là nghĩa ẩn sau đó. Thông thường phải đặt vào hoàn cảnh cụ thể mới có thể tìm được chính xác nghĩa bóng trong câu.

Ví dụ về nghĩa đen và nghĩa bóng

Chẳng hạn như: “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Nghĩa đen trong câu này chính là: “ăn”  là hoạt động của cơ miệng. “Trồng” là hành động gieo hạt để cây phát triển và “quả” là thành quả đạt được. Khi ăn hưởng thụ những trái cây ngon cần nhớ tới công sức mà người trồng đã vất vả tạo ra. Nghĩa bóng: “ăn” là hưởng thụ, “quả” là thành quả. Nhằm nhắn nhủ con người chúng ta cần biết ơn công lao ông cha đi trước. Họ đã hi sinh cả tính mạng mình để cho thế hệ sau có được cuộc sống như bây giờ.

Lưu ý nhỏ đến các bạn đọc đó là nhiều khi ta sẽ bắt gặp một số từ có nghĩa trong gian. Tuy nhiên trong quá trình sử dụng chúng lại dần chuyển sang từ có nghĩa bóng. Chẳng hạn: “đi” là từ dùng để chỉ hành động của con người. Họ di chuyển từ nơi này sang nơi khác ở bất kì đâu. Cần chú ý rằng đây không phải là nghĩa đen mà chỉ có nghĩa tương tự với nghĩa đen.

Thế nào là hiện tượng từ nhiều nghĩa? Phân biệt chúng với nghĩa đen và nghĩa bóng

Hiện tượng nhiều nghĩa là một từ có thể có nhiều nghĩa. Chúng được chuyển từ một nghĩa chính. Tuy nhiên không phải nhất thiết một từ là có nhiều nghĩa. Đối với những từ có thể gọi tên của sự vật hay hiện tượng, cũng có thể biểu thị khái niệm. Đó cũng được xem như là từ nhiều nghĩa.

Bạn cần phân biệt được hiện tượng từ nhiều nghĩa với nghĩa đen và nghĩa bóng. Trong ca dao, tục ngữ thường xuất hiện nhiều câu mang nghĩa đen và nghĩa bóng. Tuy nhiên cần phải đặt chúng vào một hoàn cảnh cụ thể. Có như vậy mới có thể hiểu được chính xác ý nghĩa của chúng. Đối với hiện tượng từ nhiều nghĩa thì từ có một nghĩa gốc được phát triển thành nhiều nghĩa chuyển. Chúng ta có thể hiểu được chúng tùy vào từng hoàn cảnh. Tuy vậy nghĩa chuyển của chúng không thay đổi theo các hoàn cảnh.

Ca dao, tục ngữ có chứa nghĩa đen và nghĩa bóng

Mỗi câu ca dao, tục ngữ thường xuất hiện với hai lớp nghĩa khác nhau. Nghĩa nổi trên bề mặt câu chữ là lớp nghĩa đầu tiên và được gọi là nghĩa đen của câu. Sau lớp nghĩa đen đó chính là nghĩa bóng. Việc dùng nghĩa bóng ẩn sau đó giúp tăng tính biểu cảm cho câu. Thông thường chúng đều là những lời khuyên bảo răn dạy mà ông cha ta để lại.

Một vài câu ca dao, tục ngữ và ý nghĩa của chúng:

Một vài bài tập về nghĩa đen và nghĩa bóng

Câu 1: Giải thích nghĩa của từ “xuân” trong hai câu thơ sau:

“Mùa Xuân là tết trồng cây

Làm cho đất nước càng ngày càng Xuân”

“Xuân” trong câu thơ đầu tiên mang nghĩa đen dùng để nói về mùa xuân trong năm. Trong câu thứ hai “xuân” mang nghĩa bóng thể hiện sự tươi trẻ và phát triển, sinh sôi nảy nở.

Câu 2: Đặt câu có từ chứa nghĩa đen, nghĩa bóng và giải thích nghĩa của chúng

Qua đây ta thấy được từ ngữ Việt Nam rất đa dạng về nghĩa. Ngoài nghĩa đen ra còn có nghĩa bóng ẩn sau đó. Hy vọng tài liệu trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về nghĩa đen và nghĩa bóng. Chúng giúp các bạn học bài được nhanh chóng và thuận tiện hơn.

Thuật Ngữ -